Šta je infrakt pluća?

Infarkt pluća je stanje koje nastaje usled prekida protoka krvi kroz deo plućnog tkiva, što dovodi do njegovog odumiranja. Najčešće se javlja kao komplikacija plućne embolije, kada krvni ugrušak začepi jednu od arterija u plućima. Ovo stanje zahteva hitnu medicinsku pomoć radi sprečavanja ozbiljnijih komplikacija.

Koji su simptomi infrakta pluća?

Simptomi infarkta pluća mogu uključivati:

• Bol u grudima, koji se često pojačava pri disanju ili kašljanju
• Otežano disanje (dispneja)
• Kašalj, ponekad sa iskašljavanjem krvi (hemoptiza)
• Ubrzan rad srca (tahikardija)
• Povišena telesna temperatura
• Znojenje i osećaj anksioznosti
• Slabost ili umor.

Ovi simptomi zahtevaju hitnu medicinsku pomoć radi pravilnog dijagnostikovanja i lečenja.

Koji su uzroci infrakta pluća?

Uzroci infarkta pluća uključuju:

• Plućna embolija: Najčešći uzrok je krvni ugrušak (trombus) koji se iz drugih delova tela, poput nogu, premesti u plućnu arteriju, blokirajući protok krvi.
• Srčani poremećaji: Srčane bolesti, poput atrijalne fibrilacije, mogu povećati rizik od stvaranja ugrušaka.
• Povrede pluća: Trauma ili povrede plućnog tkiva mogu dovesti do prekida protoka krvi.
• Operacije: Hirurški zahvati, posebno na donjim ekstremitetima, karlici ili trbušnoj šupljini, mogu povećati rizik od stvaranja ugrušaka.
• Maligniteti: Neke vrste karcinoma povećavaju sklonost ka stvaranju krvnih ugrušaka.
• Produžena nepokretnost: Dugotrajna nepokretnost, kao što je ležanje u bolnici ili dugotrajno sedenje tokom putovanja, može uzrokovati stvaranje ugrušaka.

Ovi faktori mogu dovesti do prekida protoka krvi kroz pluća, uzrokujući odumiranje plućnog tkiva.

Kako se dijagnostikuje infrakt pluća?

Dijagnoza infarkta pluća uključuje nekoliko koraka i metoda:

• Anamneza i fizički pregled: Lekar uzima detaljnu anamnezu i vrši fizički pregled, uključujući merenje krvnog pritiska, slušanje pluća stetoskopom i pregled simptoma kao što su bol u grudima i otežano disanje.

Laboratorijski testovi:

• D-dimer test: Povišeni nivoi D-dimera mogu ukazivati na prisustvo krvnog ugruška.
• Arterijska krvna gasna analiza: Može pokazati snižene nivoe kiseonika u krvi.

Imidžing (snimanje):

• Kompjuterizovana tomografija - CT skeniranje angiografija (CTPA): Najčešće korišćen test za dijagnostikovanje plućne embolije i infarkta pluća, omogućava vizualizaciju krvnih sudova u plućima.
• Magnetna rezonanca (MR): Koristi magnetna polja umesto rendgenskih zraka i pruža detaljan prikaz okolnih tkiva.
• Rendgenski snimak pluća: Može pokazati promene u plućnom tkivu ili isključiti druge uzroke simptoma.
• Ultrazvuk:Dopler ultrazvuk vena nogu može otkriti duboku vensku trombozu koja je čest izvor plućnih embolija.
• Elektrokardiogram (EKG) : EKG može pomoći u isključivanju srčanog udara i pokazati znakove opterećenja desnog srca.
• Ventilaciono-perfuzioni (V/Q) sken: Ovaj test može pokazati neusklađenost između protoka vazduha i krvi u plućima, što je tipično za plućnu emboliju.

Kombinacijom ovih metoda, lekar može potvrditi dijagnozu infarkta pluća i započeti odgovarajuće lečenje.

Kako se leči infrakt pluća?

Lečenje infarkta pluća uključuje nekoliko pristupa, zavisno od težine stanja i uzroka:

• Antikoagulantna terapija: Primena lekova koji sprečavaju stvaranje novih krvnih ugrušaka i pomažu u rastvaranju postojećih.
• Trombolitička terapija: Upotreba lekova za brzo rastvaranje krvnih ugrušaka, kao što su alteplaza i streptokinaza. Ova terapija se koristi u hitnim slučajevima kada je život pacijenta ugrožen.
• Analgetici: Lekovi protiv bolova, kao što su opioidi ili nesteroidni antiinflamatorni lekovi, mogu biti propisani za ublažavanje bola u grudima.
• Podrška disanju: U teškim slučajevima, može biti potrebna terapija kiseonikom ili mehanička ventilacija kako bi se osigurao adekvatan nivo kiseonika u krvi.
• Hirurška intervencija: U retkim slučajevima, kada druge metode nisu efikasne, može biti potrebna hirurška intervencija za uklanjanje krvnog ugruška (embolektomija).
• Lokalni tretmani: Kateterom vođena tromboliza može se koristiti za direktno ubrizgavanje lekova za rastvaranje ugrušaka u zahvaćenu arteriju.

Redovno praćenje i kontrola stanja su ključni za prilagođavanje terapije i sprečavanje komplikacija. Osim toga, lečenje osnovnih uzroka, kao što su duboka venska tromboza ili srčani poremećaji, je neophodno za sprečavanje ponovnog pojavljivanja infarkta pluća.